Voortgangsrapportage schulddienstverlening 2012

Behandeld in Forum van 23 september 2013 Naar boven

Toelichting griffie

Raadsadviseur: G.A.J. Winters

Portefeuillehouder(s)

P Withagen

Pers

nee

Publiek

4 personen

Insprekers

ne

Verslag van de vergadering

De voorzitter opent de vergadering over de voortgangsrapportage Schulddienstverlening 2012 (SDV), heet iedereen welkom en geeft het woord aan het college.

Het college benoemt dat de tussenrapportage voor de zomer ter inzage heeft gelegen voor de raad. De raad heeft toen gevraagd om de rapportage informerend te bespreken in het forum. Dit is prettig, want dan kan het college de vragen die vanavond gesteld worden, meenemen voor een verbeterslag van de rapportage. Tevens biedt dit de mogelijkheid om het beleid aan te scherpen. De voorloper van de rapportage is eerder dit jaar in de raad besproken en de vragen die toen gesteld zijn, zijn opgenomen in de tussenrapportage 2012. Doel van vanavond is naar aanleiding van de rapportage met elkaar van gedachten wisselen.

De voorzitter geeft gelegenheid om vragen te stellen aan het college.

Stadsbelang:
1. waarom is het percentage, dat tot een intake leidt zo laag (27%)?
2. is het goed werkbaar voor beide partijen?
3. wanneer vindt het klanttevredenheidsonderzoek plaats? Wanneer krijgt de raad het resultaat te zien?
4. worden mensen in goed overleg doorverwezen?

Het college antwoordt:

1. in 2012 was de overige 73% nog niet goed in beeld. Sinds 2013 wordt wel geregistreerd en is een voorlopige daling te zien, deze is momenteel 16%. De vraag is of dit zorgelijk is of niet. 30% Krijgt advies en kan het verder zelf af en 54% wordt doorverwezen. Van deze doorverwijzingen gaat ongeveer 20 % naar het sociaal werk (Perspectief), 20% naar schuldpreventie (budgetbegeleiding) door vrijwilligers (ook Perspectief), 20 % naar bewindvoerders, 15% naar de Belastingdienst, 15% naar een juridisch loket en 10% naar overigen, waaronder Tactus en GGZ.

2. voor de medewerkers is het niet veel extra werk. In de praktijk hebben de medewerkers goede ervaringen met het Tilburgse kwadrant. Dit is in de indicaties goed terug te zien. Bij het percentage dat zo laag is, zet het college nog vraagtekens. Het aantal mensen dat een traject krijgt en met succes afrondt is procentueel hoger dan verwacht. Het vervolg lijkt goed te gaan.

3. het klanttevredenheidsonderzoek start ongeveer nu. In ieder geval is het gerelateerd aan het jaarverslag van Het Plein. Als het eerder bekend is, laat het college dit aan de raad weten.

4. de uitleg vindt zo goed mogelijk plaats en men krijgt een goed advies waar men terecht kan. Het systeem is nog niet waterdicht, maar is nog in ontwikkeling, zoals een intensievere samenwerking met andere partners – met name Perspectief - voor een betere aansluiting. We zijn nu een verbeterslag aan het voorbereiden.

GroenLinks:
1. wat is er gebeurd met mensen die niet tot een intake zijn gekomen?
2. hebben alle 451 aanvragers een besluit op hun aanvraag gekregen?
3. er zijn mensen die met tips zelf verder kunnen en er is een groep met multiproblemen waar zelfredzaamheid niet kan. Welke mogelijkheden ziet het college voor deze laatste groep?

Het college antwoordt dat de mensen die zich melden, maar het met tips verder zelf af kunnen, geen beschikking krijgen. Juist bij die mensen die het verder zelf kunnen, willen we niet toekomen aan een gesprek over rechten en plichten: daar hebben zij geen behoefte aan. Het krijgen van een beschikking bij een doorverwijzing moet nog verder uitontwikkeld worden. Met het nieuwe screeningsinstrument kunnen we nog beter onderbouwen wat en waarom we toelaten en doorverwijzen.

De multiprobleemgezinnen zijn een belangrijke groep. Er is winst te boeken bij deze gezinnen waar de verwachting is dat afspraken niet worden nagekomen. Door intensievere samenwerking en effectievere afspraken met ketenpartners te maken. Komende jaren gaan we slagen maken bij deze groep.

CDA:
1. is er aandacht voor de trend onder jongeren tussen 18 en 23 dat zij steeds meer schulden hebben?
2. 30% wordt niet doorverwezen, bij hoeveel procent is sprake van multiproblematiek?

Het college geeft aan dat er een apart traject is geweest met Perspectief wat betreft de grote schuldproblematiek onder jongeren tussen 18 en 23. Er wordt naar deze groep gekeken. De trend in toename van het aantal mensen dat zich bij schulddienstverlening meldt, is heel duidelijk. De kwestie komt ook aan de orde in het jaarverslag van Het Plein. Het college weet het percentage multiproblematiek niet, maar vindt een brede aanpak van deze gezinnen wel belangrijk. Later zal het college het forum hierover informeren.

Stadspartij vraagt of er meer indicatoren zijn voor het lage percentage dat tot een intake komt.

De SP:
1. hoe vaak is er een verwijzingsadvies naar partners in het sociaal domein geweest en wordt dit gerapporteerd?
2. het monitoren van het aantal cliënten dat rood staat, schijnt nog geen onderdeel te zijn van het preventieplan.

Het college heeft al eerder aangegeven dat zij het plan van de SP om alle cliënten die rood staan te monitoren, te ver vindt gaan. Dat gaat te ver met de bemoeienis.

De VVD wil weten of het gebruik van indicatoren tot effectiever en prettiger werken heeft geleid? Mogen we concluderen dat het een zinvolle methodiek is?

Het college geeft aan dat het een zinvolle methodiek is. De indicatoren geven een goed beeld van het hele spectrum van SDV. Zie ook beantwoording tweede vraag Stadsbelang.

De PvdA complimenteert het college met de verbeteringen die bij SDV zijn doorgevoerd waardoor er nu ook een beter inzicht in dit ‘dossier’ is ontstaan. De PvdA heeft vijf vragen:
1. in de tussenrapportage zijn een aantal ontwikkelingen genoemd, er staat echter niet bij of deze extra capaciteit vragen.
2.  klopt het dat de kosten van bijzondere bijstand voor bewindvoerderskosten oplopen, ondanks het feit dat het beleid op dit terrein is gewijzigd?
3. 15% van de 54% aanmelders, wordt doorverwezen naar de Belastingdienst. Deze staat er echter niet bekend om de belastingvrije voet altijd goed toe te passen. Kunnen hier problemen door ontstaan?
4. als mensen een misstap maken (lees: nieuwe schulden maken) tijdens het schulddienstverleningstraject, dan wordt het traject beëindigd en komen zij een jaar niet meer in aanmerking voor schulddienstverlening. Wat gebeurt er dan met deze mensen?
5. hoe zit het met mensen die niet worden doorverwezen naar een bewindvoerder en naar de rechter stappen om het af te dwingen?

Het college zegt toe in een memo nader in te gaan op:

1. mogelijke problemen die kunnen ontstaan bij de aanmelders die worden doorverwezen naar de Belastingdienst en waarbij de Belastingdienst de belastingvrije voet niet goed toepast, en

2. wat er met de mensen gebeurt die een misstap maken (lees: nieuwe schulden maken) tijdens het schulddienstverleningstraject, waardoor het traject beëindigd wordt en zij een jaar niet meer in aanmerking komen voor schulddienstverlening.

De ambtelijk ondersteuner de heer C. Verkuylen wijst er in dit verband op dat SDV niet alleen rekening moet houden met de belangen van de schuldenaar, maar ook met die van de schuldeisers.

De ambtelijk ondersteuner de heer C. Verkuijlen licht toe dat de raad twee jaar geleden heeft besloten om de bijzondere bijstand te versoberen door geen bijzondere bijstand meer te verstrekken voor ‘vrijwillige bewindvoering’ (inkomensbeheer), alleen nog bijzondere bijstand voor beschermingsbewind (door de rechter toegewezen). We zien nu a) dat het aantal aanvragen voor beschermingsbewind in zijn algemeenheid toeneemt en b) een verdringingseffect: mensen die niet meer voor bijzondere bijstand in aanmerking komen, stappen nu naar de rechter. De kosten voor beschermingsbewind zijn hoger dan voor inkomensbeheer door een bewindvoerder (200 tot 300 euro) en de gang naar de rechter wordt soms als stigmatiserend ervaren. De beoogde besparing met de versobering is door deze ontwikkelingen niet gerealiseerd. Er zijn diverse alternatieve varianten mogelijk: inkomensbeheer door de gemeente, (toch weer) bijzondere bijstand voor inkomensbeheer, maar deze kosten geld. Deze varianten zullen in het stabilisatieplan SDV aan de orde komen.

Het college wil dit als totaalpakket bespreken met de raad.

De VVD vraagt of de overweging een rol heeft gespeeld dat mensen zoveel mogelijk zelf hun weg moeten kunnen vinden.

De ambtelijk ondersteuner de heer C. Verkuijlen beaamt dit, maar het is maatwerk.

Burgerbelang:
1. waarom zijn de cijfers over recidive niet inzichtelijk?
2. waarom zijn de cijfers over 2012 met betrekking tot de 90 dagen wel indicatief te geven, terwijl de cijfers over de 120 dagen periode niet beschikbaar zijn?

Het college geeft aan dat de cijfers in 2012 nog niet uit het registratiesysteem konden worden gehaald, want de 90/120 dagentermijnen waren nog niet verstreken. Inzicht in de cijfers bouwt zich in de loop van de tijd op.

De ChristenUnie sluit zich aan bij het compliment van de PvdA en heeft twee vragen:
1. wat is de trend voor de toekomst, gezien de toename van het aantal aanvragen? Is hierover contact met andere gemeenten?
2. bedrijven vallen buiten de schulddienstverlening, maar is hier een toename in hulpvraag te zien?

Het college heeft de cijfers over bedrijven niet paraat. In de Burap van Het Plein staat ook iets over de Bbz (regeling voor zelfstandigen). Het dagelijks bestuur van Het Plein behandelt deze week de Burap. Deze gaat daarna ter kennisname naar de raad.

D66 sluit zich eveneens aan bij eerdergenoemd compliment en heeft drie vragen:
1. er wordt gesteld dat in 2012 meer ervaring aanwezig was bij de medewerkers schulddienstverlening dan in 2011. Waar zit die ervaring, hoe is dit te verklaren?
2. kunnen we monitoren de dubbele registratie van mensen die zijn doorverwezen en zich opnieuw melden bij Het Plein?
3. er is nu geen wachtlijstproblematiek, maar kan deze er wel komen als de stijgende lijn in het aantal mensen dat zich meldt, doorzet (600 mensen in 2013)?

Het college antwoordt dat de ervaring van de medewerkers in 2012 met name te maken heeft met het leren werken met het Tilburgse kwadrant.

We onderzoeken waar deze registratie wenselijk is. Daarbij speelt onder andere een rol dat we niet iedereen aan de hand willen nemen bij het doorverwijzen. Met de ketenpartners willen we overleggen waar we de doorverwijzingen wel monitoren.

De stijgende lijn in het aantal mensen dat zich meldt is ook een zorg voor het college. We houden dit goed in de gaten. We sturen mensen niet weg om de wachtlijst kort te houden; we volgen de methodiek. Het Plein heeft wel een beetje buffer om een wachtlijst op te vangen, als deze ontstaat (eerder is een deel van wachtlijst door de Stadsbank Deventer afgehandeld). Als er een signaal van het ontstaan van een wachtlijst komt, dan informeert het college de raad hierover.

De PvdA kan zich voorstellen dat medewerkers schulddienstverlening na een paar maand de mensen bellen die zelf verder kunnen, om te kijken hoe het gaat.

De VVD stelt dat dit eerder bij Perspectief zou moeten liggen.

Het college vindt het belangrijker dat het spreekuur laagdrempelig is, dan dat we er achteraan bellen. In het adviesgesprek wordt al aangeboden dat als het niet zelf lukt, men terug mag komen.

De voorzitter dankt de aanwezigen en sluit de vergadering.

Advies

Stuk komt (nu) niet voor besluitvorming in de raad