Forumverslag 11-01-2021

Motie: Hoogspanning ondergronds (11-01-2021)

Aanwezig namens	Naam
GroenLinks	D. Logemann
SP	M de Ridder
PvdA	F.J.M. Heitling
Burgerbelang	M.G.S. Siemes
D66	Y.J.A. ten Holder
VVD	M. Schriks
CDA	G.H. Brunsveld
Stadspartij
BewustZW	A.W. Jansen
ChristenUnie
Kies Lokaal Zutphen Warnsveld	J.D. Maarsen

Portefeuillehouder(s)

A. de Jonge

Pers

nee

Publiek

niet bekend

Insprekers

ja

Verslag van de vergadering

De voorzitter geeft het woord aan de 4 insprekers en na de mogelijkheid voor vragen aan de insprekers krijgen de indieners van de motie ruimte voor het verduidelijken ervan.

Zie de bijlage voor de inspreek reacties.

GroenLinks geeft aan dat de motie is ingediend omdat zij vindt dat er stappen gezet moeten worden in dit dossier. De partij is blij dat er nu een notitie van het college ligt waarin zij duidelijk heeft gemaakt wat zij wil bereiken. Omdat na het indienen van de motie er heel wat is gebeurd is het mogelijk dat deze nog wat moet worden aangepast. Meer dan 1000 inwoners zitten immers binnen de gevarenzone mbt het stralings gevaar. Zutphen staat in de top 10 van de risicolijst van het ministerie. Tot 2032 wordt door het rijk 80% van de verkabelingskosten vergoed.Het beoogd effect van de motie is om een duidelijke uitspraak van de raad te krijgen over hoe er verder wordt gegaan met die verkabeling.

GroenLinks wil voor 2032 het verkabelen afgerond hebben, het inschrijving voor het verkabelings programma en de aanmelding voor de lijst van Tennet geregeld hebben Al deze inspanning moet gericht zijn op mede financiering van derden met de provincie voorop. De raad moet hierbij duidelijk meegenomen worden in het proces.

GroenLinks geeft aan dat de deur bij de provincie open staat voor een financiële ondersteuning als Zutphen met een goed plan komt. De partij heeft geconstateerd dat een dergelijk plan er echter nog niet is en roept het college op er één te maken en dit vervolgens met de Provincie te bespreken.

Burgerbelang maant het college aan tot snelheid en verduidelijkt nog eens de risicoś die hoogspanningsleidingen kunnen opleveren middels de stralingen maar ook door het losraken van de kabels. De partij vindt veiligheid van het grootste belang.

VVD heeft de motie mede ingediend omdat de het rijk hiervoor 80% regeling heeft opgezet die eindig is. De partij maant daarom haast te maken met het indien van een goed plan waar de Provincie om vraagt.

CDA wil weten op welke termijn de gemeente zich uiterlijk moet aanmelden bij Tennet om op de wachtlijst te komen ?

De voorzitter geeft het woord aan het college om de gestelde vragen te beantwoorden.

Het college benadrukt dat gezondheid en veiligheid uiteraard voorop staan en dat het hele dossier allemaal wel erg lang duurt. Het college verduidelijkt dat de 20 % van de totale projectkosten altijd bij de lokale overheid terecht komen. Er is met de Provincie overlegt over het invullen van een plan, echter de eisen daarvoor betreffende woningbouw mag daar niet plaatsvinden. De optie energietransitie op deze locatie past volgens de RES niet. Tevens past een versterking van de natuur en het aanleggen van een klimaatpark ter plaatse niet binnen het provinciaal belang.

De gemeente moet met een substantieel plan komen wat de doelstelling van de provincie haalt. Echter de provincie is niet duidelijk genoeg in aan te geven wat zij belangrijk vindt. Zij legt het initiatief steeds bij de gemeente terwijl landelijk geacht wordt dat de Provincie en de gemeente hierin gezamenlijk optrekken. Uit de passieve houding van de provincie lijkt het wel of zij het gezondheidsbelang van de inwoners niet erkend en de gemeente maar aan haar lot over laat. Het college is enigszins gefrustreerd over de houding van de Provincie

Het college vraagt nu of de raad bereid is de 20% van de totale kosten te betalen om op de lijst van Tennet te komen. Tevens moeten keuzes gemaakt worden in hoe dat dan gefinancierd wordt. Gezien de vele gesprekken met de provincie verwacht het college dat de provincie niet mee financiert.

D66 geeft aan dat alleen een plan indienen bij de provincie hoeft toch geen probleem te zijn.

Het college geeft aan dat steeds niet duidelijk is hoe een dergelijk plan er dan moet uitzien dat een kans van slagen heeft. Wat we ook proberen alle initiatieven vallen niet binnen de doelstelling van de provincie of zijn niet groot genoeg aldus het college.

Het CDA wil weten wat de uiterlijke inschrijvingstermijn is om op de lijst van Tennet te komen.

Het college vermeldt dat tot nu toe alle initiatieven vanuit de gemeente worden afgewezen. De financieringsregeling loopt gewoon door, echter het is wel zaak om de Tennetlijst te komen zodat er een planning kan worden gemaakt over de voorbereiding van de verkabeling.

GroenLinks verduidelijkt nog eens dat er dus geen plan is ingediend maar dat er wel over onderdelen daarvan is gesproken.

Burgerbelang wil weten of er ook extern bij andere overheden en belanghebbende partijen informatie en ervaringen zijn opgehaald over dit onderwerp.

Het college geeft aan dat zij bij het platform hoogspanningsleidingen is aangesloten er dat er regelmatig contact met gemeenten in andere provincies met dezelfde problematiek. De gemeente heeft de Provincie gevraagd zich wat soepeler op te stellen om dit project los te kunnen trekken. Dit gezien het feit dat gezondheid en de veiligheid van bewoners altijd het belangrijkste moet zijn.

Echter duidelijk is dat de gemeente aan de lat staat voor de betaling en elke vorm van mede financiering is daarbij zeer wenselijk. Echter de raad moet nu een keer een keuze maken.

BewustZW geeft aan dat na alle moties over dit dossier de raad nu keuzes moet gaan maken. Wel vraagt zij om de motie van een dekking van de kosten te voorzien. Hierdoor zijn de financiële consequenties van een keuze dan ook meteen duidelijk.

D66 wil verduidelijking wat het terug betalen van kosten betekent als daarvoor de juiste instrumenten worden ingezet zoals in de motie is vermeld. Wie betaalt dan wie terug ? De partij wil weten of de lopende begroting van 2021 hiervoor wordt aangetast. De partij wil tevens weten welke infrastructurele projecten in 2022 geschrapt zullen worden om de kosten van de verkabeling te kunnen dekken.

GroenLinks geeft aan dat de motie op de onderdelen betreffende de financiële bijdrage moet worden aangepast. Hierbij wordt dan gesteld dat er geen opbrengsten vanuit de omwonenden wordt verwacht maar meer vanuit andere inkomsten bronnen zoals bijvoorbeeld zonnevelden.

De partij geeft aan dat de lopende begroting van 2021 met dit project zal wordt belast.

Het college geeft aan dat er nog 2 opties over zijn; We doen het niet of we doen het wel maar dan staan we als gemeente alleen aan de lat. Om de kosten te dekken zullen we dan keuzes moeten maken in wat we wel en niet voor dit project willen laten en ook in hoe we de financiering dan vorm willen geven. De raad zal hierin zsm keuzes moeten gaan maken.

De voorzitter concludeert uit de reacties van de raadsleden dat het onderwerp verder kan worden besproken in de raad waarna er een besluitvorming kan komen

Vervolgens sluit de voorzitter de vergadering

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Advies

Voldoende besproken. Verder debat in de raad

Motie: Geen biomassa voor Zutphens warmtenet (11-01-2021)

Aanwezig namens	Naam
GroenLinks	D. Logemann
SP	S.G.J.G. de Groen
PvdA	M.M.M. Moester
Burgerbelang	M.G.S. Siemes
D66	H. Brouwer
VVD	M. Schriks
CDA	A.R. Nijenhuis
Stadspartij	G.J.H. Pelgrim
BewustZW	A.W. Jansen
ChristenUnie	B Westerhof
Kies Lokaal Zutphen Warnsveld	J.D. Maarsen

Portefeuillehouder(s)

H. Matser

Verslag van de vergadering

De voorzitter opent de vergadering. Allereerst krijgen de indieners van de motie de gelegenheid deze toe te lichten.

CDA: De motie die is ingediend beoogt het gebruik van houten biomassa tegen te gaan. Er kleven grote nadelen aan deze vorm van energieopwekking, zoals ontbossing en een vervuilde leefomgeving. Wanneer het streven is om energieneutraal te zijn, is het geen goed idee daarvoor hout van buiten de gemeente Zutphen aan te voeren. Dat zal wel nodig zijn want er zal een flinke hoeveelheid hout nodig zijn om hiermee voldoende energie op te wekken. Biomassa stoot twee keer zoveel CO2 uit dan aardgas. Per saldo zal dit een achteruitgang betekenen, want deze optie leidt alleen maar tot meer CO2 uitstoot. Het CDA ziet niet welk probleem hiermee wordt opgelost.

VVD: Lang hebben we gedacht dat het wel mee zou vallen, maar uit de discussies die hierover gevoerd zijn heeft de VVD gemerkt dat er forse negatieve effecten gepaard gaan met biomassa. Van de andere kant snapt de fractie wel dat we niet van de ene op de andere dag energieneutraal kunnen zijn en dat daar verschillende energiebronnen voor nodig zijn. Graag verneemt de fractie welke afspraken het college hierover reeds gemaakt heeft. De VVD staat op het standpunt dat wanneer we het zonder biomassa kunnen, we dit moeten doen.

Stadspartij: We hebben ons altijd al tegen biomassa verzet. Snoeiafval heeft ook een functie in de natuur. Bovendien is er sprake van een cyclus. We verbranden bomen en gooien eerst meer CO2 in de lucht voordat we dit weer terugwinnen. Er zit veel tijd tussen voordat er weer eenzelfde opnamecapaciteit is. De Stadspartij vindt dat we meteen moeten zoeken naar de goede oplossing en op een andere manier in de energievoorziening voor een warmtenet moeten voorzien.

GroenLinks: We staan per definitie kritisch tegenover biomassa. Dat is in een brede welvaartsopvatting geen duurzame grondstof. Koolstof wordt heel snel verbrand en het duurt lang voor dat je dit weer terugwint en het gaat ten koste van biodiversiteit. We realiseren ons echter wel dat het niet gaat om een grote biomassacentrale.

BurgerBelang: We willen de vanzelfsprekendheid waarmee in Zutphen in zee wil gaat met allerlei partijen ter discussie stellen. We gaan hierbij uit van het principe nee, tenzij. Als gemeente moeten we hierin de regie pakken en een pas op de plaats maken. Dit moeten we ook uitdragen richting de cleantech regio, zodat binnen de regio op zoek gegaan kan worden naar alternatieven.

D66: Wijst op het verzoek om aan te geven of in het verleden verplichtingen zijn aangegaan.

ChristenUnie: Verduurzamen is belangrijk. Het moet wel op een verantwoorde manier. De veiligheid en gezondheid moeten gewaarborgd blijven.

SP: Punt 2 moet strakker geformuleerd worden. Het college moet met een heel goed verhaal komen, want er is een meerderheid voor de motie.

Reactie college:

College: De reactie is al schriftelijk neergelegd in een memo dat bij de stukken zit. De discussie over dit onderwerp zit vol met emotie en sentiment. Er zijn geen verplichtingen aangegaan en er zijn geen concrete plannen voor een warmtenet. Het college is zelf ook geen voorstander van biomassa als voornaamste warmtebron. Het is echter altijd verlicht om meerdere vormen van energiebronnen te benutten. Het zou ook hooguit gaan om een toepassing die de piekverwarming moet verzorgen voor een buurt in Zutphen. Als nu biomassa vooraf wordt uitgesloten, wordt het lastig om in de toekomst een warmtenet te realiseren. Dan kunnen er bezwaren zijn tegen van alles. Het college vindt het raar om nu een motie aan te nemen die dit op voorhand afwijst, zonder de resultaten van wetenschappelijke onderzoeken af te wachten. Het college adviseert om een ervoor te zorgen dat er een goed afwegingskader komt voor de tijd dat dit serieus gaat spelen. Zo zorg je ervoor dat je hier met een brede blik naar kunt kijken.

KiesLokaal: Is geen voorstander van een biomassacentrale. Er zitten veel nadelen aan.

BewustZW: Het doel van de motie is niet nieuw. Het is goed om af en toe aan te geven hoe Zutphen hier in staat. BewustZW steunt de motie. Het is verstandig als het college de raad regelmatig mee neemt in de ontwikkelingen.

PvdA: We zijn benieuwd wat de indieners van de motie vinden van de reactie van het college. Is het niet goed om de ontwikkelingen van het wetenschappelijk onderzoek te volgen?

GroenLinks: Biomassa is er in vele soorten. Er zijn allerlei vormen waar belangrijke tegenargumenten voor zijn; voor sommige vormen wat minder. Een afwegingskader vindt GroenLinks zo gek nog niet. Het is goed om de wetenschappelijke ontwikkelingen te volgen. Het is ook van belang om kennis te nemen van het advies dat de SER hierover geeft. Die adviseert om dit af te bouwen en biomassa alleen in te zetten voor pieken als overgangsmaatregel voor een beperkte tijd tot er alternatieven zijn. Hoe ziet de wethouder die toepassing, wat zijn volgens hem pieken, hoe ziet hij een exitstrategie voor zich?

D66: We zijn zeker ook bezig om naar verkeer en fijnstof te kijken en hebben daar met de Stadspartij al een motie over ingediend. Wellicht dat we in een nieuwe motie ook op houtkachels ingaan. De vraag aan het college is waarom het blijft vasthouden aan biomasssa. Is er een belemmering of is dit een keuze van het college?

Stadspartij: We zijn niet emotioneel maar principieel tegen biomassa. We willen de CO2 uitstoot terugdringen. Biomassa is daar niet geschikt voor, dit kan ook voor andere toepassingen worden gekozen. We willen deze brandstof niet voor de energievoorziening onttrekken aan de aarde.

SP: Het college wilde in Helbergen voor een gasgestookte ketel gaan en nu voor biomassa. Het is heel simpel: als je de rotzooi niet verstookt hoef je het er ook niet uit te filteren.

VVD: Wil nog antwoord op de vraag of er al afspraken zijn gemaakt. En met emoties is niets mis, als je maar wel naar de feiten blijft kijken. De VVD maakt bezwaar tegen de framing dat tegenstanders zich laten leiden door emoties en niet door de inhoud.

ChristenUnie: Waarom zou je het niet verbieden als het ook niet de voorkeur van het college heeft?

College: Het college heeft niet bedoeld om iemand in een hoek te zetten. Het heeft alleen willen aangeven dat er veel emotie in het debat zit en dat er veel over de duiding van feiten wordt gedebatteerd. Het wil nogmaals duidelijk maken dat het college zich nergens aan heeft gecommitteerd. Het heeft alleen deelgenomen aan het project Grip op de Maas. De aanvraag die hiervoor is ingediend is niet gehonoreerd. Dat is de enige concrete stap die is gezet. Een warmtenet is niet aan de orde voor 2026/2027. Het hoeft nu helemaal niet te gaan over de keuze voor een gascentrale of biomassacentrale. Het college wil gewoon zien wat er mogelijk is wanneer de mogelijkheid zich voordoet. Als het zover is moet aan de hand van een afwegingskader een keuze worden gemaakt. Er zijn door GroenLinks ook enkele zeer technische vragen gesteld waar het college nu nog geen idee over heeft, omdat dit nog helemaal niet aan de orde is. Daarnaast is er momenteel ook geen geld en zonder bijdrage van het rijk zal het dus ook niet snel gaan. Het is allemaal nog heel erg prematuur.

GroenLinks: Het gaat nu dus om een theoretische afweging, waarbij het college de handen vrij wil hebben voor een goede afweging. Een afwegingskader vindt GroenLinks geen gek idee met de opmerking dat er dan ook in de lijn van het SER advies naar biomassa moet worden gekeken.

College: Het college volgt in het memo het SER advies. Als we de stap met biomassa kunnen overslaan dan moeten we dat doen. Maar je moet het ook niet uitsluiten als je nog niet weet wat je dan wel kunt toepassen. Onderwerpen als fijnstof en CO2 kunnen worden opgenomen in het afwegingskader. Dat is beter dan om je op één ding te concentreren op basis van de huidige kennis. Dan kan een initiatiefnemer ook aan dat afwegingskader worden gehouden.

CDA: Een voorbeeld is gebruik maken van geothermie. Dat zal toch wel goed bevallen? Bovendien moet worden gerealiseerd dat geen centrale rendabel kan draaien op alleen het voorzien in piekbelasting. Is er in de RES ook iets opgenomen over warmtenetten in onze regio?

D66: In hoeverre is het standpunt om geen biomassa te gebruiken een belemmering bij het indienen van een subsidieaanvraag?

ChristenUnie: Kan een voorstel voor een afwegingskader binnenkort tegemoet worden gezien?

GroenLinks: Het zou goed zijn om het afwegingskader op te nemen in de te ontwikkelen transitievisie.

College: In de RES gaat het over zon en windenergie. Over andere zaken zoals de transitievisie warmte gaan we zelf. Die zal ook aan de raad worden voorgelegd. We kunnen de regio hierover informeren en dit in onze eigen transitievisie opnemen. Bij een subsidieaanvraag moeten we aangeven welke warmtebronnen we overwegen. Het college denkt niet dat het uitsluiten van biomassa daarbij een belemmering vormt, maar moet dit nog even exact nagaan. Het college wil het afwegingskader wel meenemen in de transitievisie warmte, maar kan daar niet op korte termijn mee komen. Het inzetten van biomassa voor piekbelasting is wat de SER in zijn advies heeft benoemd. Het klopt dat dit inderdaad een moeilijk economisch model is. Het college heeft ook het standpunt dat als het met andere alternatieven kan, dat we dan daarvoor moeten kiezen. De afschrijvingstermijn van een biomassacentrale is echter toch al gauw 15 jaar wanneer je daarmee begint.

CDA: Als we biomassa echt niet willen, laten we dit dan ook uitspreken. Als er indieners aanpassingen aan de motie willen dan kunnen we het daar nog over hebben.

De voorzitter concludeert dat het onderwerp voldoende is besproken. De indieners passen mogelijk de motie nog aan. Rijp voor behandeling in de raad.

Advies

Voldoende besproken. Verder debat in de raad